ሃኪንግ ምንድን ነው? በአማረኛ

ሃኪንግ ምንድን ነው?

ያልተፈቀደ የኮምፒዩተር ሲስተም ወይም አካውንት መዳረሻ በማግኘት ዲጂታል ስርዓቶችን እና ኔትወርኮችን የማበላሸት ተግባር የጠለፋ የተለመደ ፍቺ ነው።ጠለፋ ሁል ጊዜ ተንኮል አዘል ድርጊት አይደለም ነገር ግን በአብዛኛው ከሳይበር ወንጀለኞች ህገወጥ እንቅስቃሴ እና የመረጃ ስርቆት ጋር የተያያዘ ነው።

መጥፎ ተዋናዮች ድር ጣቢያዎችን ወይም ስርዓቶችን እንዲሰርቁ የሚያደርጉ አራት ቁልፍ ነጂዎች በተለምዶ አሉ።

(1) የክሬዲት ካርድ ዝርዝሮችን በመስረቅ ወይም የፋይናንስ አገልግሎቶችን በማጭበርበር የገንዘብ ትርፍ፣ 

(2) የድርጅት ስለላ፣ 

(3) ታዋቂነትን ለማግኘት ወይም ክብር ለማግኘት። የመጥለፍ ችሎታዎች፣ እና 

(4) በመንግስት የሚደገፈው የቢዝነስ መረጃዎችን እና የብሄራዊ መረጃን ለመስረቅ ያለመ።

በዚያ ላይ፣ እንደ Anonymous፣ LulzSec፣ እና ዊኪሊክስ ያሉ ሚስጥራዊነት ያላቸውን መረጃዎች በማውጣት የህብረተሰቡን ትኩረት ከፍ ለማድረግ ዓላማ ያላቸው በፖለቲካዊ ተነሳሽነት ያላቸው ሰርጎ ገቦች ወይም ጠላፊዎች አሉ።

ጥቁር ኮፍያ ጠላፊዎች

የጠለፋው ቦታ "መጥፎ ሰዎች" ጥቁር ኮፍያ ጠላፊዎች ናቸው። በሶፍትዌር እና በኮምፒዩተር ሲስተም ውስጥ ያሉ ድክመቶችን በመፈለግ ለገንዘብ ወይም ለተጨማሪ ጎጂ ዓላማዎች እንደ የድርጅት ስለላ፣ መልካም ስም ወይም እንደ ሀገር-መንግስት የጠለፋ ዘመቻ አካል አድርገው ለመበዝበዝ ይሞክራሉ።

የእነዚህ ሰዎች ድርጊት ሁለቱንም የኮምፒዩተር ተጠቃሚዎችን እና የሚሰሩባቸውን ኩባንያዎች በእጅጉ የመጉዳት አቅም አለው። የግል መረጃን የመስረቅ፣ የፋይናንሺያል እና የኮምፒዩተር ስርዓቶችን የማጣጣል እና የወሳኝ አውታረ መረቦችን እና ድረ-ገጾችን ስራ የመቀየር ወይም የማሰናከል ችሎታ አላቸው።

ነጭ-ኮፍያ ጠላፊዎች

ነጭ ኮፍያ ጠላፊዎች ጥቁር ኮፍያ ጠላፊዎችን ከስኬታማነት ለመግታት በንቃት ለመጥለፍ የሚጠቀሙ እንደ "ጥሩ ሰዎች" ሊታሰብ ይችላል. የአውታረ መረብ ደህንነት ደረጃን ለመገምገም እና ለመፈተሽ በስነ-ምግባር ጠለፋ ወይም ስርዓቶች ውስጥ ይሳተፋሉ። ይህ ተንኮል-አዘል ጠላፊዎች ፈልገው ከመጠቀማቸው በፊት በስርዓቶች ውስጥ ያሉ ድክመቶችን ለማጋለጥ ይረዳል።

ነጭ ኮፍያ ጠላፊዎች በጥቁር ኮፍያ ጠላፊዎች ከሚጠቀሙት ጋር የሚነጻጸሩ ወይም ተመሳሳይ ዘዴዎችን ይጠቀማሉ፣ ነገር ግን እነዚህ ግለሰቦች የደህንነት ጉድለቶችን ለመፈተሽ እና ለመፈለግ ለኮርፖሬሽኖች ይሰራሉ።

ግራጫ ኮፍያ ጠላፊዎች

ግራጫ ኮፍያ ጠላፊዎች በጥሩ እና በክፉ ጠላፊዎች መካከል መካከለኛ ቦታ ይይዛሉ። ከጥቁር ባርኔጣ ጠላፊዎች በተቃራኒው ጉዳት እና ትርፍ ለማግኘት ሳያስቡ ደንቦችን እና ሥነ ምግባሮችን ለመጣስ ጥረት ያደርጋሉ. አብዛኛውን ጊዜ የሚንቀሳቀሱት የማህበረሰቡን ጥቅም ለማስጠበቅ ነው። ለምሳሌ፣ እንደ ነጭ ኮፍያ ጠላፊዎች፣ በአደባባይ በመበዝበዝ ትኩረትን ወደ እሱ ለመሳብ ተጋላጭነትን ሊጠቀሙ ይችላሉ። ይህ ተንኮለኛ ወገኖች ስለ ተጋላጭነቱ መኖር ያሳውቃል።

ለጠለፋ በጣም የተጋለጡ መሳሪያዎች

ማንኛውም ከinternet ጋር connect የሆነ ነገር ሃክ ይደረጋል

ለምሳሌ;- Routers, Smart device, Webcams, Printers ETC

እራሳችንን እንዴት ነው ከሃኪንግ የምንከላከለው

1) Software update

ምንጊዜም ማንኛውም ሶፍትዋረ አፕዳተ ሲመጣ አፕዳተ ማድረግ አለባችሁ የሶፍትዌር ማሻሻያ

ጠላፊዎች ያልታዩ እና ያልተስተካከሉ ድክመቶችን ወይም የደህንነት ጉድጓዶችን በመፈለግ ላይ ናቸው። ስለዚህ ሶፍትዌሮችን እና ኦፕሬቲንግ ሲስተሞችን ማዘመን ተጠቃሚዎች እና ድርጅቶች እንዳይጠለፉ ለመከላከል ሁለቱም ወሳኝ ናቸው። አውቶማቲክ ማሻሻያዎችን ማንቃት እና የቅርብ ጊዜው የሶፍትዌር መጫን ይኖርብናል።

2) Use strong password for a different account

ለተለያዩ መለያዎች ልዩ የይለፍ ቃላትን ይጠቀሙ

ደካማ የይለፍ ቃሎች ወይም የመለያ ምስክርነቶች በጣም የተለመዱ የመረጃ ጥሰቶች እና የሳይበር ጥቃቶች መንስኤዎች ናቸው። ለሰርጎ ገቦች ለመሰባበር አስቸጋሪ የሆኑትን ጠንካራ የይለፍ ቃሎችን መጠቀም ብቻ ሳይሆን ለተለያዩ አካውንቶች የተለያዩ የይለፍ ቃል መጠቀምም አስፈላጊ ነው። ልዩ የይለፍ ቃሎችን መጠቀም የጠላፊዎችን ውጤታማነት ለመገደብ ወሳኝ ነው።

ጠንካራ ፓስውርድ ማለት በትንሹ 14 characterች ያሉት lower case upper case special characters and numbers ሊኖሩት ይገባል። 

4) Don't click strange ads and Links

የማናቃቸውን ወይም እንግዳ የሆኑ ሊንኮችን ከመንካት መቆጠብ

5) Change the Default username and password on your router and smart device

የrouterችንን password እና user nameችንን መቀየር ይኖርብናል አለበለዛ default ላይ ከተውነው ማንኛውም ሰው admin admin ቢሎ ሊገባይችላል ስለዚህ መቀየር ይኖርብናል።

6) use a vpn every time

 vpn እንግዲህ በጣም ወሳኝ ከሆኑ ነገሮች አንዱ ነው ተጠቃሚዎች ወደ ምናባዊ የግል አውታረ መረብ (vpn) በመገናኘት ደህንነቱ በተጠበቀ ሁኔታ ኢንተርኔትን መጠቀም ይችላሉ። አካባቢያቸውን ይደብቃል እና የድህረ-መረብ ወይም የአሰሳ እንቅስቃሴ በጠላፊዎች እንዳይጠለፍ ይረዳል።

7) use two-factor authentication

ባለ ሁለት ደረጃ ማረጋገጫ (2FA) ሰዎች በይለፍ ቃል ላይ ያላቸውን ጥገኝነት ያስወግዳል እና መለያ የሚደርሰው ሰው እነሱ ነን የሚሉት ስለመሆኑ የበለጠ እርግጠኝነትን ይሰጣል። ተጠቃሚው ወደ መለያቸው ሲገባ ሌላ የማንነት ማስረጃ እንዲያቀርቡ ይጠየቃሉ፣ ለምሳሌ የጣት አሻራቸው ወይም ወደ መሳሪያቸው የተላከ sms code ይጠየቅል ይህ ከሃኪንግ ይጥብቀናል።

ለተጨማሪ ከታች ያለውን ቪደዮ ይመልከቱት ⬇⬇⬇